Рейтинг: 0 из 5 звезд
0 оценок
Загрузка
KD![]()
author
Karel Drexler
Karel Drexler (28.02.1915 – 14.12.1971) całe życie spędził w Pradze, trapiony licznymi fizycznymi i psychicznymi przypadłościami. W okresie dojrzewania, a zwłaszcza w trudnych chwi...показать большеKarel Drexler (28.02.1915 – 14.12.1971) całe życie spędził w Pradze, trapiony licznymi fizycznymi i psychicznymi przypadłościami. W okresie dojrzewania, a zwłaszcza w trudnych chwilach, nawrotach depresji i zastanawiania się nad samobójstwem, oparciem był dla niego jego starszy brat Petr Drexler, znany wirtuoz fortepianu.„Petr” – zanotował autor w swoim dzienniku – „jest jak słońce. Spływa na mnie strumień jego ciepła i jakiś dziwnych życiodajnych cząsteczek. Słucham jego opowieści o życiu w świetle neonów, w salach koncertowych i przyprawia mnie to o zawrót głowy. Widzę rozświetlone twarze dam w wieczorowych sukniach i mężczyzn w długich płaszczach, prowadzących uduchowione rozmowy, popalających cygara i śmiejących się dźwięcznym śmiechem. Potem on wyjeżdża do Wiednia, Paryża albo Bratysławy, a wokół mnie zapada noc. Noc ciemna niczym grób, chłodna i pusta.”Petr Drexler w roku 1935 opuścił republikę i osiadł w niemieckim mieście Düsseldorf. Wtedy też dla dwudziestoletniego Karla zaszło słońce, które go dotąd trzymało przy życiu. Po wyjeździe Petra braciom udało się wymienić kilka wiadomości, jednak po wejściu w życie wszystkich artykułów Programu Krumlovskiego ich kontakt został definitywnie przerwany na długich trzydzieści lat. Ponownie spotkali się dopiero 1968 roku w Pradze, na krótko przed śmiercią Petra.Po wyjeździe brata, Karel podczas napadów energii witalnej malował i pisał, a w trakcie znacznie dłuższych okresów letargu tępo wpatrywał się w sufit, zaś depresję starał się utopić w alkoholu. (Pomnik przedstawiający autora na praskim cmentarzu na Malvazinkach autorstwa O. Hanzlika mylnie prezentuje go z butelką rumu, mimo że powszechnie wiadomo, że wolał wódkę Praską.) Z tego czasu pochodzą najbardziej znane opowiadania autora To je on, Básník oraz Malíř, które podobnie jak inne krótkie formy jego autorstwa najpierw pojawiły się w niskonakładowych wydawnictwach nieoficjalnych, po czym stopniowo, po śmierci autora, przeniknęły na strony magazynu Mladý svět i innych ogólnokrajowych periodyków.W roku 1961 autor spalił wszystkie swoje rękopisy i obrazy. W jego dzienniku wydarzenie to zostało opisane w taki sposób: „Strasznie się wystraszyłem, że to wszystko okaże się prawdą. W urzędzie będą mnie pytać: – Gdzie pan zakopał Sedláčka? Czym zaraził się Bernard? Czy przywiózł tę chorobę z Turcji? Kto pomógł mu przedostać się przez granice? Dlaczego pan tego nie zgłosił Komisji Zdrowia? – Będą mi świecić w oczy i wbijać gwoździe pod paznokcie, a ja im nie będę mógł odpowiedzieć. – Wszystko to sobie wymyśliłem – będę krzyczał, a oni będą się histerycznie śmiać, przewracać oczami, a potem pokażą mi zdjęcia okaleczonych ciał”. Ostatnie lata swego życia poświęcił na ponowne pisanie niektórych swoich opowiadań, jak gdyby akt ich odtworzenia mógł przywołać coś z utraconej przeszłości.Po śmierci swego brata – tylko kilka miesięcy po zniesieniu Doktryny Berana – Karel Drexler załamał się i trafił na oddział psychiatryczny w Bohnicach. Ze szpitala wyszedł dopiero po dwunastu miesiącach jako rencista. Na cygara i alkohol, czyli „dwie ułomności, bez których życie nie byłoby tym, czym jest”, zarabiał grą w szachy w smichovskich knajpach. Jego legendarną partię z Vladimírem Hortem, wielokrotnym szachowym mistrzem Czechosłowacji, na żywo relacjonowało Czechosłowackie Radio 12 lutego 1970 roku.– W zeszłym roku przed Bożym Narodzeniem zaszedłem z przyjaciółmi do knajpy – mówi w nagraniu Hort. – W rogu lokalu, w niemal nieprzeniknionej chmurze dymu, zauważyłem siwowłosego mężczyznę pochylonego nad szachownicą. W ręce trzymał kieliszek wina, a oczami nabiegłymi krwią obserwował swego przeciwnika. Grał brawurowo, przechodził z pozycji na pozycję, ruchy wykonywał niemal bez wahania, jak tancerz, jak malarz, który widzi wewnętrznym wzrokiem obraz, który jest niewidoczny dla innych.Audycja ma tragikomiczne zakończenie, w którym Drexler, w zaawansowanym stadium zatrucia alkoholowego, pada na szachownicę, przerywając w ten sposób tak świetnie rozegraną partię. Syrena karetki, której dźwięki towarzyszą końcowemu komentarzowi redaktora sportowego, tworzy metaforę twórczości autora: alarmistyczna, po chwili jednak niknąca w oddali.Drexler zmarł po kilkudniowej bezowocnej walce z zapaleniem płuc, którego nabawił się, kiedy pewnej grudniowej nocy wrócił pijany z knajpy do domu. Pochowany jest na cmentarzu na Malvazinkach w grobowcu rodzinnym razem ze swymi rodzicami i bratem Petrem.показать меньше